معماری تاریخی ایران، به عنوان یکی از غنی‌ترین میراث‌های فرهنگی کشور، تاریخ معماری ایرانی را از دوران باستان تا به امروز روایت می‌کند؛معماری‌های تاریخی ایران با تنوع منحصر به فرد خود، نمایانگر ذوق هنری و دقت بی نظیر معماران این سرزمین است.
معماری‌های تاریخی ایران، از معابد باستانی گرفته تا قلعه‌ها، کاخ‌ها و عمارت‌ها، شاهکاری از هنر و زیبایی است. در این مقاله از اکستریم والز با سفر به عمق تاریخ، شما را با معماری ایرانی بیشتر آشنا کرده و به چند مورد از جذاب‌ترین معماری‌های تاریخی کشورمان برای بازدید در عید نوروز اشاره می‌کنیم.
معماری ایرانی مسجد امام اصفهان واقع در میدان نقش جهان
شهر اصفهان با جاذبه‌های تاریخی، همراه با معماری اصیل ایرانی، یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری در عید نوروز است که مسافران بی شماری را از سراسر جهان به خود حذب می‌کند. میدان نقش جهان، بزرگ‌ترین اثر تاریخی اصفهان،مجموعه‌ای عظیم با معماری جذاب و متشکل از بخش‌های مختلف است. مسجد امام یکی از بناهای جذاب این مجموعه‌ی تاریخی است که در ضلع جنوبی میدان نقش جهان واقع شده است. این مسجد با کاشی کاری‌های نفیس آبی و زرد رنگ، نقوش هندسی پیچیده، الگوها و تناسبات هماهنگ، نه تنها عبادتگاه، بلکه شاهکاری است که گوهر هنری و معنوی ایران را در خود جای داده است. مسجد امام اصفهان به دلیل تزیینات و هنر معماری اصیل ایرانی، یکی از استثنایی‌ترین بناهای تاریخی ایران به شمار می‌آید. یکی از ویژگی‌های بارز معماری ایرانی این مسجد، وجود یک گنبد مرکزی است. گنبد یکی از خصوصیات رایج در مسجدسازی دوران صفویه بود که قبل از صفویان مساجد به جای گنبد دارای نمازخانه‌های ستون دار بودند. در اطراف گنبد مسجد امام اصفهان، چهار ایوان یا چهار حجره‌ی طاق دار وجود دارد. این مسجد دارای محراب مرمری است که یکی از زیباترین محراب‌ها در بین مساجد زمان خود به شمار می‌آمد.
در طراحی معماری داخلی این مسجد از تکنیکی به نام کاشی کاری هفت رنگ، برای تزیین دیوارها استفاده شده است. خوشنویسان ماهر، منبت کاران، سنگتراشان و .. در قسمت‌های دیگر این بنا هنرآفرینی کرده‌اند. در ساخت مسجد امام اصفهان، از ۱۸ میلیون خشت و ۴۷۵ هزار کاشی استفاده شده که نشان از عظمت این سازه دارد. علاوه بر این در زیر دیوارها قطعات بزرگ و یکنواختی از سنگ مرمر حکاکی، استفاده شده است.
معماری تاریخی و سنتی ایران در خانه‌ی بروجردی‌های کاشان
خانه بروجردی‌ها یکی از زیباترین بناهای باقی مانده از دوران قاجار است که در سال ۱۲۹۲ در شهر کاشان ساخته شد؛ این خانه به عنوان یکی از جاذبه‌های محبوب گردشگری ایران در فهرست یونسکو ثبت شده است.طراحی و ساخت این عمارت زیبا و شگفت انگیز را علی کاشانی، معمار ماهر عصر قاجار بر عهده داشت. خانه‌ی بروجردی‌ها یکی از برجسته‌ترین بناهای تاریخی ایران است که پیچیدگی‌ها و ویژگی‌های معماری ایرانی اسلامی جذابی را در سر تا سر خود به نمایش می‌گذارد. در ساخت این بنای با شکوه به طراحی سنتی ایرانی توجه ویژه‌ای شده و تزیینات داخلی آن با دقت بسیار بالایی طراحی شده‌اند.در فضای داخلی این عمارت از هنر، خلاقیت، نقاشی و گچ کاری‌های دو هنرمند بزرگ ایرانی به نام صنیع الملک و کمال الملک استفاده شده است. در حیاط اصلی و مرکزی این خانه حوض بزرگی وجود دارد و در اطراف این حیاط نقاشی‌ها و کاشی کاری‌هایی با تصویر میوه‌ها و خوراکی‌های مختلف دیده می‌شود. اگر قصد دارید در عید نوروز از معماری شهرهای گردشگری ایران بازدید کنید؛ خانه‌ی بروجردی‌ها تجربه‌ای هیجان انگیز و رویایی برایتان خواهد بود. در بازدید از این خانه به جزییات و ریزه کاری‌های آن توجه کنید تا از این همه ذوق هنری و خلاقیت ایرانی که بیانگر فرهنگ و تاریخ با شکوه سرزمینمان است، شگفت زده شوید.
معماری ایرانی اسلامی بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی
بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی یکی از شگفتی‌های تاریخی و معماری قابل توجه در ایران است که در شمال غربی کشور قرار دارد؛این سازه که قدمت آن به دوران صفویه می‌رسد، تلفیقی پیچیده از معماری اسلامی و فرهنگ ایرانی است که علاقمندان به تاریخ را از سراسر دنیا به خود جذب کرده است. مقبره شیخ صفی دارای گنبدی است که با کاشی‌ها و خوشنویسی‌های خیره کننده مزین شده است.
بازدید از معماری تاریخی ایران در قلعه فلک الافلاک لرستان
فلک الافلاک قلعه‌ای با شکوه و حیرت انگیز بر فراز تپه‌ای در استان لرستان است که قدمت آن به دوران ساسانیان می‌رسد؛ این قلعه در ابتدا دوازده برج داشته است که اکنون تنها هشت برج از آن باقی مانده است؛ مصالح به کار رفته در ساخت این قلعه شامل سنگ، خشت، گچ و آهک است. در داخل قلعه چهار تالار بزرگ و دو حیاط حجره دار وجود دارد. چاه آبی به عمق ۴۰ متر در گوشه‌ی شمال شرقی حیاط اول جود دارد که آب ساکنین قلعه را تامین می‌کرده است. یکی از نکات شگفت انگیز معماری این قلعه، راه مخفی در ضلع جنوبی و مسیرهای زیرزمینی در ضلع شمالی و شرقی است. زیبایی و معماری شگفت انگیز آن باعث شده تا کارشناسان از آن به عنوان یکی از شاهکارهای مهندسی و معماری ایرانی نام ببرند.
کلیسای وانک و معماری ایرانی چشمگیر و متفاوت آن
کلیسای وانک واقع در منطقه‌ی جلفای اصفهان، متشکل از یک محراب گنبدی شبیه به یک مسجد معمولی ایرانی است که یک تفاوت عمده با سایر عبادتگاه‌ها دارد؛ کلیسای وانک دارای یک برج نیمه هشت ضلعی و طاق‌هایی با سقف گنبدی است. این کلیسا دارای راهروهای متعددی است که طاق‌های آن معماری اسلامی را به نمایش گذاشته‌اند؛ این طاق‌ها به اتاقی مملو از رنگ‌های روشن و شمایل ارمنی و مسیحی، مجموعه‌ای از تصاویر، نقاشی‌ها و پرتره‌هایی با طرح‌های هندسی می‌رسد، که این کلیسا را به یکی از محبوب‌ترین نقاط گردشگری در ایران تبدیل کرده‌اند.
سخن پایانی در ارتباط با معماری‌های تاریخی ایران
ایران کشوری با تاریخ، فرهنگ و تمدن غنی و پربار است و معماری اصیل آن یکی از شگفت انگیزترین معماری‌هایی است که در سراسر جهان، در طول تاریخ الهام بخش بوده است. از این رو اگر قصد سفر در نوروز را دارید، پیشنهاد ما به شما به عنوان یک ایرانی، بازدید از معماری‌های تاریخی ایران در سراسر کشور است که نشان از تاریخ دیرینه و کهن ایرانمان دارند.
سوالات متداول
چند مورد از جذاب‌ترین معماری‌های تاریخی ایران را نام ببرید؟
کاخ و باغ ارم، گنبد سلطانیه زنجان، بازار تبریز، کاخ گلستان
چند مورد از بارزترین ویژگی‌های معماری اصیل ایرانی را نام ببرید؟
استفاده از کاشی‌کاری‌های زیبا، رنگی و متنوع در دیوارها و سقف‌ها، استفاده از طرح‌ها و نقوش هنری در فضاهای داخلی، استفاده از گنبد، استفاده از باغ‌ها و آب نماها، استفاده از آجر و سنگ و خشت در ساخت
بدون دیدگاه