امروزه نصب کاغذ دیواری یکی از روش‌های محبوب و پرطرفدار برای زیباسازی و تغییر دیزاین فضاهای داخلی است؛ اما نگرانی‌هایی نیز درباره‌ی تاثیر چسب کاغذ دیواری بر ایجاد کپک، لکه یا قارچ وجود دارد. در این مقاله از اکستریم والز، به بررسی این موضوع پرداخته و راهکارهایی برای پیشگیری از این مشکلات ارائه می‌دهیم.
عوامل مؤثر در ایجاد کپک و قارچ روی دیوار
- رطوبت بالا و تهویه‌ی نامناسب
رطوبت، اصلی‌ترین عامل رشد قارچ و کپک در فضای داخلی خانه است. زمانی که هوا در یک فضا بیش از حد مرطوب باشد، بخار آب در سطوح سردتر مانند دیوارها می‌نشیند. این بخار آب اگر نتواند به درستی تبخیر شود، به مرور به رطوبت انباشته‌شده در زیر لایه‌ی کاغذ دیواری تبدیل می‌شود. در این وضعیت، فضای تاریک و گرم میان دیوار و کاغذ، محیطی بسیار مناسب برای رشد قارچ و کپک فراهم می‌کند.
این مشکل در فضاهایی مانند سرویس‌های بهداشتی، حمام، آشپزخانه و اتاق‌های بدون پنجره با تهویه‌ی نامناسب بیشتر مشاهده می‌شود؛ حتی در فضاهای عمومی مانند دفاتر اداری که پنجره‌ها همواره بسته‌اند و تهویه مکانیکی ضعیفی دارند، احتمال بروز چنین مشکلی وجود دارد. بنابراین، پیش از نصب کاغذ دیواری، باید میزان رطوبت فضا کنترل شده و از وجود تهویه کافی اطمینان حاصل شود؛ استفاده از هواکش، دستگاه‌های رطوبت‌گیر و باز گذاشتن پنجره‌ها پس از حمام یا پخت‌وپز، از راهکارهای پیشگیرانه‌ی مؤثر هستند.
- استفاده از چسب‌های نامناسب
کیفیت چسب کاغذ دیواری تأثیر مستقیم در جلوگیری یا تسهیل رشد کپک و قارچ دارد؛ برخی از چسب‌های ارزان یا بی‌کیفیت موجود در بازار، حاوی ترکیبات آلی یا نشاسته‌ای هستند که در صورت مرطوب شدن، به منبع تغذیه‌ای برای قارچ‌ها تبدیل می‌شوند. این مواد نه تنها زمینه رشد کپک را فراهم می‌کنند، بلکه به دلیل خاصیت جذب رطوبت بالا، خودشان رطوبت را در زیر کاغذ نگه می‌دارند.
چسب‌های بی‌کیفیت معمولاً فاقد مواد نگهدارنده ضد قارچ و ضد کپک هستند؛ در نتیجه، اگر در محیطی حتی کم رطوبت هم نصب شوند، در طول زمان ممکن است باعث تغییر رنگ کاغذ، ایجاد بوی نامطبوع و حتی پوسته‌پوسته شدن سطح دیوار شوند؛ از این رو استفاده از یک چسب کاغذ دیواری با کیفیت و مرغوب مانند چسب کاغذ دیواری اکستریم والز که دارای فرمولاسیون بدون بو، ضد قارچ و مقاوم در برابر رطوبت است؛ یک انتخاب هوشمندانه برای جلوگیری از این مشکلات است؛ به‌خصوص در پروژه‌هایی که کیفیت، تمیزی و ماندگاری در اولویت قرار دارند. با چسب کاغذ دیواری اکستریم والز، نصبی بی نقص و حرفه‌ای را تجربه خواهید کرد.
- نصب کاغذ دیواری بر روی دیوارهای مرطوب
یکی از مهم‌ترین مراحل پیش از نصب کاغذ دیواری، آماده‌سازی و زیرسازی صحیح دیوار است. اگر دیواری که قرار است کاغذ روی آن نصب شود، دارای رطوبت داخلی، نم‌زدگی، نشتی یا حتی آلودگی سطحی (مانند گردوغبار یا قارچ قبلی) باشد، پس از نصب کاغذ، این شرایط به‌شدت تشدید می‌شود.
این مسأله به ویژه در ساختمان‌های قدیمی، دیوارهای گچی نم‌زده، یا مکان‌هایی که سیستم لوله‌کشی یا سقف دچار نشتی هستند، بسیار رایج است. حتی اگر این رطوبت با چشم دیده نشود، با استفاده از ابزارهای ساده مانند رطوبت‌سنج می‌توان آن را اندازه‌گیری کرد. در صورت وجود رطوبت، باید ابتدا مشکل را برطرف کرد، دیوار به‌خوبی خشک شود و در صورت نیاز از پوشش‌های ضد قارچ یا پرایمرهای ضد رطوبت استفاده گردد. تنها در این صورت است که چسب و کاغذ دیواری می‌توانند عمر طولانی و عملکرد قابل‌قبولی داشته باشند.
راهکارهای پیشگیری از ایجاد کپک و قارچ
- استفاده از چسب‌های با کیفیت و ضد قارچ
چسب کاغذ دیواری، نقش مهمی در جلوگیری از رشد کپک و قارچ دارد؛ زیرا اگر چسب، کیفیت پایینی داشته و متریال اولیه آن مستعد جذب رطوبت یا تغذیه‌ی قارچ باشد، عملاً به منبع رشد آلودگی تبدیل می‌شود. راه‌حل این مشکل، انتخاب چسب‌هایی است که در فرمولاسیون خود از مواد ضد قارچ (Anti-Fungal) و ضد کپک بهره می‌برند؛ این ویژگی، چسب را در برابر رطوبت و حرارت مقاوم می‌سازد و از رشد عوامل بیولوژیکی مضر جلوگیری می‌کند.
چسب کاغذ دیواری اکستریم والز به‌عنوان یکی از نمونه‌های موفق در بازار، دارای همین خصوصیات است. این چسب بدون بو و بدون مواد مضر است، در برابر رطوبت مقاومت بالایی دارد و حتی در فضاهای مرطوب مانند شهرهای شمال کشور یا مناطق ساحلی نیز عملکردی قابل‌اعتماد دارد. بنابراین انتخاب یک چسب حرفه‌ای و استاندارد، می‌تواند از هزینه‌های آتی برای تعویض کاغذ یا پاکسازی قارچ جلوگیری کند.
- آماده‌سازی مناسب سطح دیوار پیش از نصب کاغذ دیواری
یکی از اشتباهات رایج در نصب کاغذ دیواری، نادیده گرفتن وضعیت سطح دیوار است. پیش از چسباندن کاغذ، دیوار باید از نظر وجود لکه‌های نم، ترک‌خوردگی، قارچ قبلی، فرو رفتگی و برآمدگی یا زبری سطح بررسی شود. وجود هرگونه آلودگی یا رطوبت روی سطح دیوار، زمینه‌ساز رشد مجدد قارچ پس از نصب خواهد بود، زیرا کاغذ دیواری اجازه‌ی تبخیر طبیعی به دیوار نمی‌دهد و رطوبت حبس‌شده، به‌سرعت تبدیل به آلودگی می‌شود.
برای پیشگیری از این مسئله، ابتدا باید دیوار را با محلول‌های ضدقارچ یا ضدعفونی‌کننده پاکسازی کرد. در صورت وجود رنگ پوسته‌شده یا سطوح گچی آسیب‌دیده، آن‌ها را باید ترمیم و صاف کرد. در نهایت، استفاده از پرایمرهای ضد رطوبت قبل از چسب زدن، می‌تواند یک لایه محافظ برای دیوار ایجاد کند. این مراحل ساده اما ضروری، ضامن سلامت طولانی‌مدت نصب کاغذ دیواری و کاهش احتمال بروز مشکلات قارچی در آینده هستند.
- تهویه‌ی مناسب فضا و کنترل رطوبت
مؤثرترین راهکار برای جلوگیری از رشد کپک و قارچ، کنترل سطح رطوبت در فضاست. به همین منظور، در فضاهایی مانند حمام، سرویس بهداشتی، آشپزخانه و حتی اتاق‌های کوچک و بدون پنجره، حتماً باید از تهویه مناسب استفاده شود. به‌کارگیری هواکش‌های قوی، باز گذاشتن پنجره‌ها پس از دوش گرفتن یا پخت و پز، و نصب دستگاه‌های رطوبت‌گیر خانگی از جمله روش‌های کاربردی برای کاهش رطوبت هوا هستند.
همچنین در پروژه‌های نوسازی یا بازسازی، باید پیش از نصب کاغذ دیواری، رطوبت دیوار با استفاده از دستگاه‌های رطوبت‌سنج بررسی شود. اگر دیوار مرطوب بود، باید ابتدا آن را کاملاً خشک کرد و اطمینان حاصل کرد که هیچگونه نشتی از سقف یا لوله‌ها وجود ندارد؛ این اقدامات پایه‌ای، سلامت کاغذ دیواری را در طولانی‌مدت تضمین می‌کنند.
- انتخاب کاغذ دیواری مناسب
خیلی‌ها تصور می‌کنند که نقش اصلی در جلوگیری از رشد قارچ فقط بر عهده چسب کاغذ دیواری است؛ اما واقعیت این است که نوع کاغذ دیواری نیز تاثیر مستقیمی در پیشگیری از ایجاد کپک و قارچ دارد؛ بعضی از کاغذ دیواری‌ها دارای پوشش‌های خاصی از جنس وینیل (پی وی سی) هستند که آن‌ها را برابر رطوبت و نفوذ بخار آب مقاوم می‌کند؛ این نوع کاغذ دیواری‌ها با قابلیت شستشوی سریع و آسان، متناسب با هر نوع فضای داخلی به کار می‌روند.
بیشتر بخوانید: کاغذ دیواری وینیل (pvc) یا کاغذ دیواری قابل شستشو چیست؟
جمع بندی
در مجموع می‌توان گفت که چسب کاغذ دیواری به تنهایی عامل ایجاد کپک یا قارچ نیست، اما در صورت وجود رطوبت و تهویه‌ی نامناسب، می‌تواند به این مشکلات دامن بزند. با انتخاب چسب‌های با کیفیت، آماده‌سازی و زیرسازی مناسب دیوار، تهویه‌ی مناسب فضا و انتخاب کاغذ دیواری‌های مقاوم در برابر رطوبت، می‌توانید از ایجاد کپک، لکه یا قارچ جلوگیری کرده و از زیبایی و دوام کاغذ دیواری خود لذت ببرید.