روانشناسی محیطی به عنوان یک حوزه‌ی تحقیقاتی جذاب و متنوع، به بررسی تاثیرات محیط فیزیکی بر رفتار و روان انسان‌ها می‌پردازد. این حوزه از روانشناسی، در زمینه‌ها و شاخه‌های مختلفی کاربرد دارد. در علم روانشناسی محیط، مفاهیم مختلفی مانند تاثیر فضاهای فیزیکی بر خلق و خوی روانی افراد، ارتباط عوامل بیرونی و محیطی با سلامت روان انسان‌ها، تاثیر فضا بر تعاملات اجتماعی، تاثیر نور و رنگ‌های محیط بر احساسات افراد و… مورد بررسی قرار می‌گیرند. از این رو، روانشناسی محیط در معماری، نقش بسزایی در زندگی افراد دارد که می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و روابط آن‌ها کمک کند.
با توجه به اهمیت این حوزه و تاثیرات گسترده‌ی آن در زندگی روزمره‌ی انسان‌ها، توجه به مفاهیم و اصول روانشناسی محیطی، ضروری به نظر می‌رسد. در این مقاله از اکستریم والز، به بررسی نقش روانشناسی محیطی در زمینه‌های مختلف از جمله معماری می‌پردازیم.
روانشناسی محیطی چیست؟!
روانشناسی محیطی شاخه‌ای از علم روانشناسی است که ارتباط بین انسان و دنیای پیرامون او را بررسی می‌کند. روانشناسی محیطی بر چگونگی تغییر محیط، توسط انسان و نحوه‌ی دگرگونی آن بر اساس تجربیات و رفتار انسان‌ها تاکید دارد. روانشناسی محیطی، اصطلاح “محیط” را به طور گسترده دربرمی‌گیرد؛ که این می‌تواند شامل محیطهای طبیعی، محیطهای اجتماعی، محیطهای یادگیری، محیطهای اطلاعاتی و… باشد. روانشناسی محیطی تا پیش از اواخر دهه ۱۹۶۰، که دانشمندان هنوز شروع به مطالعه‌ی رابطه‌ی انسان و محیط طبیعی نکرده بودند، به عنوان یک رشته‌ی مستقل شناخته نشده بود.
روانشناسان محیطی چه کسانی هستند؟
روانشناسان محیطی، کسانی هستند که رابطه‌ی بین انسان‌ها و محیط اطراف آن‌ها را مطالعه می‌کنند. این روانشناسان به طور معمول، هر محیطی را مورد بررسی قرار می‌دهند(حتی محیط‌هایی که توسط خود انسان‌ها ساخته شده‌اند)؛ آن‌ها نحوه رفتار و تعامل ما با جهان را مطالعه می‌کنند که این مطالعه، توسعه‌ی نگرش‌ها در محیط است.
روانشناسی محیط در معماری، چه تاثیری بر زندگی ما دارد؟!
از آن‌جایی که ما، بیشتر روز خود را در داخل خانه سپری می‌کنیم، فضایی که در آن زندگی می‌کنیم نقش بسیار مهمی بر رفتار روانی ما دارد. روانشناسی محیط در معماری، در واقع مطالعه‌ی تعامل بین افراد و فضاهایی است که در آن‌ها زندگی می‌کنند. نور، رنگ‌ها، پیکربندی، مقیاس، تناسبات، آکوستیک، معماری و… به حواس فرد می‌پردازند و طیفی از احساسات و اعمال را در فرد ایجاد می‌کنند.
روانشناسی محیط در معماری از نظر دیو آلن کوپک
دیو آلن کوپک، متخصص روانشناسی فضا و استاد دانشکده معماری و طراحی داخلی جید در سن دیگو، روانشناسی محیط در معماری را، مطالعه‌ی روابط و رفتارهای انسانی در چارچوب محیطهای طبیعی و ساخته شده، بیان می‌کند. سبک‌های معماری و طراحی داخلی، با تاثیر مستقیم بر ضمیر ناخودآگاه، به احساسات و ادراک شما کمک می‌کنند.
مغز شما به ظاهر فضایی که در آن زندگی می‌کنید و شکل و شمایل سبک‌های دکوراسیون داخلی اجرا شده در محیط پیرامونتان، واکنش نشان می‌دهد.
هارمونی در دکوراسیون داخلی و تاثیر آن بر روانشناسی محیط در معماری
ایجاد احساس تعادل و تناسب در طراحی داخلی فضا، نقش بسیار مهمی در روحیه‌ی افراد دارد؛ از این رو برقراری هارمونی و همانگی در اجزای مختلفی از طراحی دکوراسیون داخلی، یکی از عواملی است که معماران به هنگام طراحی، باید به آن توجه کنند. به عنوان مثال، نور و رنگ‌ها تاثیر بسیار زیادی بر روحیه‌ی ساکنین دارند؛ نور کم و محدود، فضا را تاریک نشان داده و چشم‌های شما را اذیت می‌کند؛ در حالی که نور روشن و کافی، علاوه بر بزرگ‌تر جلوه دادن ظاهر بصری فضا، بر عملکرد شما نیز تاثیر گذار خواهد بود. برخی نورها احساس اضطراب را در شما برمی‌انگیزند در حالی که محیطی با نور طبیعی، احساس آرامش را در وجود شما تحریک می‌کند.
بدون دیدگاه