طراحی فضاهای چند منظوره در خانه‌های کوچک

امروزه با افزایش آپارتمان نشینی و کاهش متراژ خانه‌ها، طراحی هوشمندانه و بهینه سازی فضا بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته است. یکی از راه‌حل‌های مؤثر برای استفاده حداکثری از فضای محدود، ایجاد فضاهای چند منظوره یا اتاق‌های چندکاره است. در این مقاله از اکستریم والز به بررسی اصول، ایده‌ها و نکات کاربردی طراحی فضاهای چند منظوره در خانه‌های کوچک می‌پردازیم.

 

چرا به فضاهای چند منظوره نیاز داریم؟

خانه‌های کوچک معمولاً با محدودیت‌هایی همچون کمبود اتاق، نبود فضای اختصاصی برای کار و مطالعه یا ورزش مواجه‌اند. فضاهای چند منظوره با ترکیب عملکردهای مختلف در یک محیط، این کمبودها را جبران می‌کنند. مثلاً:

• اتاق خواب + دفتر کار
• آشپزخانه + ناهارخوری + نشیمن
• نشیمن + اتاق مهمان
• بالکن + فضای کار یا گلخانه کوچک

اصول طراحی فضاهای چند منظوره

 

تفکیک عملکردها با طراحی هوشمندانه

طراحی هوشمندانه یعنی ایجاد مرزبندی بین عملکردهای مختلف در یک فضا بدون نیاز به جداسازی کامل فیزیکی!
یکی از چالش‌های اصلی در طراحی فضاهای چند منظوره این است که فضاهای مختلف با کاربری‌های متفاوت، تداخلی با هم نداشته باشند. بطور کلی برای آنکه یک فضا چندکاره باشد، لازم است مرزهای عملکردی آن به‌خوبی مشخص باشند؛ این کار با روش‌های مختلفی قابل اجراست:

 

• تفکیک فضاها با کاغذ دیواری‌هایی در طرح و رنگ متفاوت:

در خانه‌های کوچک که معمولا اتاق‌ها کاربری‌های متنوعی دارند، استفاده از کاغذ دیواری یکی از هوشمندانه‌ترین راه‌ها برای تفکیک بصری فضاست. به جای استفاده از دیوار یا پارتیشن فیزیکی که فضا را کوچک‌تر و بسته‌تر نشان می‌دهد، می‌توان با انتخاب کاغذ دیواری‌هایی در رنگ، بافت یا طرح و الگوهای متفاوت برای هر بخش، مرز نامرئی اما کاملاً قابل درکی بین فضاها ایجاد کرد؛ به عنوان مثال در اتاقی که هم محل خواب است و هم محل کار و مطالعه، می‌توان از یک کاغذ دیواری طرح‌دار مانند کاغذ دیواری پتینه، کاغذ دیواری راه راه، کاغذ دیواری هندسی یا… برای بخش کاری(دیواری که میز مطالعه خود را به آن تکیه داده‌اید) استفاده کنید و سایر دیوارهای اتاق خواب را با یک کاغذ دیواری ساده در رنگ‌های خنثی، ملایم و پاستلی بپوشانید.

 

این روش نه تنها باعث زیباتر شدن فضا می‌شود، بلکه به ذهن هم کمک می‌کند تا راحت‌تر بین بخش‌های مختلف اتاق مثل استراحت، کار یا مطالعه سوئیچ کند. در انتخاب رنگ‌ کاغذ دیواری‌ها، بهتر است از پالت‌هایی استفاده شود که با هم هم‌خوانی دارند(مکمل هستند) تا فضا هماهنگ بماند و هارمونی و تعادل در دکور آن برقرار شود.

 

• تفکیک با نورپردازی هوشمند:

استفاده از نور موضعی یا نور رنگی متفاوت برای هر بخش (برای مثال شما می‌توانید از نور گرم زرد رنگ برای اتاق نشیمن و از نور سفید برای فضاهای کاری یا مطالعه استفاده کنید)؛ این کار باعث می‌شود که مغز ناخودآگاه فضاها را از هم جدا کند.

 

• چیدمان و جهت‌دهی مبلمان:

در خانه‌های کوچک، چیدمان هوشمندانه‌ی مبلمان می‌تواند به ‌سادگی به تفکیک عملکردی فضاها کمک کند بدون اینکه نیاز به دیوار یا جداکننده‌های فیزیکی مثل پارتیشن باشد؛ برای مثال، قرار دادن یک مبل پشت به آشپزخانه، می‌تواند مرزی نامرئی بین نشیمن و آشپزخانه ایجاد کند. یا استفاده از یک فرش با طرح یا رنگ خاص زیر میز غذاخوری می‌توان آن بخش را از فضای اطراف متمایز کرد.
حتی جهت قرارگیری میز، کاناپه یا قفسه‌ها می‌تواند مسیر حرکت را مشخص کرده و به صورت ناخودآگاه به ساکنان نشان دهد که هر بخش از فضا چه کاربردی دارد. این روش نه‌تنها فضا را بازتر و منسجم‌تر نشان می‌دهد، بلکه حس نظم و کارآمدی بیشتری به محیط می‌بخشد.

 

• استفاده از پارتیشن‌های متحرک، پرده یا کتابخانه‌ها برای تقسیم فضا

 

• بازی با رنگ‌ها، کفپوش‌ها یا نورپردازی متفاوت در هر بخش

 

نظم و سازماندهی

اتاق‌های چندکاره بدون نظم، به‌سرعت به فضایی شلوغ و آشفته تبدیل می‌شوند. از این رو برای داشتن ظاهری مرتب در فضا از موارد زیر استفاده کنید:

• استفاده از کمدها، قفسه‌ها و نظم‌دهنده‌های پنهان
• داشتن فضای مشخص برای هر وسیله
• استفاده از جعبه‌ها یا سبدهای دکوراتیو برای مرتب‌سازی

 

ایده‌هایی برای طراحی فضاهای چند منظوره

• اتاق خواب + محل کار: در گوشه‌ای از اتاق خواب می‌توان یک میز تحریر کوچک، یک قفسه کتاب و یک صندلی ارگونومیک راحت قرار داد؛ بکارگیری نورپردازی متمرکز بالای میز کار و استفاده از کاغذ دیواری‌هایی با رنگ و طرح متفاوت به جداسازی این بخش کمک می‌کند.

 

• اتاق نشیمن + اتاق مهمان: استفاده از یک مبل تخت‌خواب‌شو، چند کوسن و یک پارتیشن متحرک سبک، این امکان را می‌دهد تا شب‌ها اتاق نشیمن به اتاق خواب میهمان تبدیل شود.

• آشپزخانه + ناهارخوری: شما می‌توانید با قرار دادن چند صندلی بار در کنار اُپن یا میز جزیره، یک فضای غذاخوری در آشپزخانه‌ی خود داشته باشید.

 

• بالکن + فضای کاری: یک میز کوچک تاشو، یک صندلی راحت، گلدان‌هایی برای زیبایی و پارتیشن یا سایه‌بان برای حفظ حریم خصوصی، بالکن را به یک دفتر کار دل‌نشین تبدیل می‌کند.

 

• اتاق نشیمن + فضای ورزشی خانگی: برای کسانی که اهل ورزش در خانه هستند، می‌توان بخشی از اتاق نشیمن را به یک فضای کوچک ورزشی تبدیل کرد. استفاده از یک کمد دیواری یا باکس‌های چرخ‌دار برای نگهداری دمبل‌ها، کش‌های ورزشی، زیرانداز یوگا و دیگر لوازم ورزشی بسیار کاربردی است. استفاده از یک آینه قدی روی دیوار هم علاوه بر بزرگ‌تر نشان دادن فضا، به هنگام انجام تمرین بسیار کاربردی خواهد بود. استفاده از کفپوش‌های چند تکه‌ی فومی نیز کمک می‌کند تا بخش تمرین از باقی فضای نشیمن متمایز شود.

 

• اتاق کودک + فضای بازی و یادگیری: در اتاق کودک می‌توان با استفاده از سرویس خواب‌های چندکاره مثل تخت‌خواب‌های دوطبقه، تخت خواب‌های تاشو، تخت خواب‌هایی با میز مطالعه زیرین و کشوهای مخفی، فضا را بهینه کرد. همچنین فرش‌های پازلی رنگی و قفسه‌های دیواری برای اسباب‌بازی و کتاب باعث می‌شود کودک هم فضای بازی امنی داشته باشد و هم در محیطی آموزشی رشد کند. نصب یک تخته سیاه یا وایت‌برد روی دیوار نیز فضایی تعاملی برای نقاشی و یادگیری فراهم می‌آورد.

 

• راهرو + فضای نگهداری و دکور: راهروهای باریک و بلااستفاده را می‌توان با نصب قفسه‌های باریک، میز کنسول‌های مینیمال یا جاکفشی‌های دیواری به فضایی برای نگهداری کتاب، دکوری‌های تزئینی یا وسایل روزمره مانند کلید، کیف و کفش تبدیل کرد. آینه‌ی قدی در انتهای راهرو، هم فضا را بزرگ‌تر نشان می‌دهد و هم کارایی روزمره دارد. حتی می‌توان یک نیمکت کوچک با کشو در راهرو قرار داد تا هنگام پوشیدن کفش از آن استفاده کرد.

 

• سرویس بهداشتی + فضای رختشویی: در خانه‌های کوچک، ترکیب فضای سرویس بهداشتی با بخش رختشویی معمول است. می‌توان ماشین لباسشویی را درون کابینت مخفی کرد و طبقات یا قفسه‌های دیواری برای نگهداری شوینده‌ها، حوله‌ها و سبد لباس را نصب کرد و با استفاده از پرده یا درب‌های ریلی، این فضا را از دید پنهان ساخت. استفاده از آینه‌های بزرگ نیز به بزرگ‌تر نشان دادن فضا کمک می‌کند.

 

اشتباهات رایج در طراحی فضاهای چند منظوره

• تراکم بیش‌ازحد مبلمان: باعث خفگی فضا می‌شود
• نبود مرز مشخص بین عملکردها: حس بی‌نظمی و آشفتگی به ‌وجود می‌آورد.

 

جمع بندی

طراحی فضاهای چند منظوره هنر ایجاد تعادل میان زیبایی، عملکرد و راحتی است؛ در خانه‌های کوچک، با کمی خلاقیت و رعایت اصول طراحی، می‌توان فضایی آرام، منظم و چندکاره ایجاد کرد که نه ‌تنها نیازهای مختلف را پاسخ می‌دهد، بلکه زندگی روزمره را ساده‌تر و لذت‌بخش‌تر می‌کند. جهت دریافت هرگونه مشاوره در ارتباط با نحوه سفارش و خرید کاغذ دیواری با شماره 1499 تماس بگیرید.