در دنیای طراحی داخلی، کاغذ دیواری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر تاثیرگذار در تغییر و زیباسازی دکوراسیون شناخته می‌شود. اما یکی از پرسش‌های پرتکرار مشتریان و علاقه‌مندان به دکوراسیون داخلی این است که آیا کاغذ دیواری را می‌توان روی سطوحی مانند گچ، چوب یا MDF نصب کرد یا خیر؟ در این مقاله، به بررسی کامل این موضوع پرداخته و راهنمای کاربردی برای نصب صحیح کاغذ دیواری روی این سطوح را ارائه می‌دهیم.
نصب کاغذ دیواری روی دیوار گچی
- مزایای دیوار گچی برای نصب کاغذ دیواری: دیوارهای گچی یکی از رایج‌ترین سطوح داخلی ساختمان‌ها هستند. این نوع دیوار سطحی نسبتاً صاف دارد و به راحتی برای نصب کاغذ دیواری آماده‌سازی می‌شود و همچنین چسب کاغذ دیواری به‌خوبی روی آن می‌چسبد.
- شرایط لازم برای نصب: برای نصب کاغذ دیواری روی دیوار گچی، توجه به موارد زیر ضروری است
- صاف بودن سطح: هرگونه ترک، برآمدگی یا فرورفتگی باید با بَتونه ترمیم شود.
- خشک بودن کامل گچ: دیوار گچی باید حداقل ۳۰ روز از اجرای آن گذشته باشد.
- زیرسازی مناسب: استفاده از پرایمر مخصوص یا چسب رقیق‌شده برای ایجاد چسبندگی بهتر.
مراحل اجرای کاغذ دیواری روی دیوار گچی
- آماده‌سازی دیوار گچی
ابتدا باید سطح دیوار گچی کاملاً تمیز، صاف و خشک باشد. اگر دیوار تازه گچ شده، باید حداقل ۳۰ روز از گچ‌کاری گذشته باشد تا رطوبت آن کامل تبخیر شده باشد. هرگونه گرد و غبار، چربی، لکه یا آثار رطوبت را با یک دستمال مرطوب یا جاروبرقی پاک کنید. ترک‌ها و فرورفتگی‌ها باید با بتونه ترمیم شوند و پس از خشک شدن، با سنباده نرم صیقلی شوند تا سطحی کاملاً یکنواخت و بدون برآمدگی به‌دست آید. دیوارهای گچی برای چسبندگی بهتر، معمولاً نیاز به یک آستر یا پرایمر (مانند چسب رقیق‌شده یا پرایمر مخصوص کاغذ دیواری) دارند.
- زیرسازی دیوار گچی (قبل از چسباندن کاغذ دیواری)
زیرسازی یعنی آماده‌سازی سطح دیوار برای چسبندگی بهتر و عمر طولانی‌تر کاغذ دیواری! گچ خام به‌طور طبیعی جاذب رطوبت است، بنابراین اگر مستقیماً چسب یا کاغذ دیواری روی آن نصب شود، چسب سریع جذب گچ می‌شود و قدرت اتصال خودش را از دست می‌دهد. برای جلوگیری از این مشکل، مراحل زیر را در زیرسازی انجام دهید:
- بررسی و ترمیم سطح: دیوار را به‌دقت بررسی کنید؛ هرگونه ترک، شیار، فرورفتگی و برآمدگی، جای میخ یا زبری باید با بتونه مخصوص پر شود. بعد از خشک شدن، سطح را با سنباده نرم،صاف و یکدست کنید تا هیچ برآمدگی یا فرورفتگی احساس نشود.
- پاک‌سازی گرد و خاک: با یک برس یا جاروبرقی سطح دیوار را از گرد و خاک، گچ‌پاشی یا مواد باقی‌مانده تمیز کنید. حتی وجود مقدار کمی گرد و غبار هم باعث کاهش چسبندگی می‌شود.
- استفاده از پرایمر یا آستر مخصوص: این مرحله مهم‌ترین بخش زیرسازی دیوار است. برای این‌کار می‌توانید از پرایمرهای آماده مخصوص کاغذ دیواری استفاده کنید. این مواد با یک غلطک یا قلم‌مو روی تمام سطح دیوار زده می‌شوند. بعد از زدن آستر، باید اجازه دهید کاملاً خشک شود. (معمولاً ۳ تا ۶ ساعت بسته به شرایط محیط).
- تست سطح: بعد از خشک شدن آستر، سطح باید کمی براق و صاف شده باشد و وقتی دست روی آن می‌کشید، نباید پودر یا گرد گچ بلند شود. اگر هنوز سطح پودری است، بهتر است یک لایه دیگر پرایمر بزنید. به طور کلی، با یک زیرسازی اصولی، نه تنها نصب راحت‌تر انجام می‌شود، بلکه عمر کاغذ دیواری بیشتر شده و مشکلاتی مثل ورآمدن کاغذ، ترک خوردگی و… اتفاق نمی‌افتد.
- اندازه‌گیری و برش کاغذ دیواری
قبل از نصب، ارتفاع دیوار را اندازه بگیرید و سپس کاغذ دیواری را با چند سانتی‌متر بیشتر (معمولاً ۵ تا ۱۰ سانت بیشتر) از اندازه واقعی برش بزنید. اگر کاغذ دارای طرح‌های تکرارشونده است، دقت کنید که محل برش‌ها طوری باشد که درزها به‌خوبی با هم هم‌خوانی داشته باشند. چند تکه از رول را پیش از شروع نصب برش بزنید تا کار با سرعت بیشتری پیش برود.
- چسب‌کاری و آماده‌سازی کاغذ
نوع چسب کاغذ دیواری بسته به نوع کاغذ دیواری متغیر است. بعضی کاغذها خودشان از پشت چسب دارند و برخی مدل‌ها نیاز به چسب دارند. اگر از چسب استفاده می‌کنید، چسب را طبق دستورالعمل با آب مخلوط کرده و با غلطک یا قلم‌مو روی پشت کاغذ (یا مستقیماً روی دیوار در صورت نیاز) بمالید. در صورت نیاز به خیس خوردن، کاغذ را تا کرده و چند دقیقه بگذارید بماند تا چسب به خورد آن برود، اما مراقب باشید بیش از حد خیس نشود که پاره شود.
- نصب اولین قطعه کاغذ دیواری
مهم‌ترین مرحله نصب، چسباندن دقیق اولین رول است؛ با استفاده از تراز لیزری، یک خط کاملاً عمودی از سقف تا کف دیوار رسم کنید. این خط راهنمای نصب اولین تکه خواهد بود. رول را از بالا و با دقت روی دیوار قرار دهید، طوری که لبه آن دقیقاً با خط راهنمای عمودی که قبلاً رسم شده هم‌راستا باشد. سپس رول را به‌آرامی به سمت پایین باز کرده و روی دیوار بچسبانید و در همان حال با یک کاردک نرم، آن را صاف کنید تا از ایجاد چین و چروک و حباب جلوگیری شود. باید دقت کرد که رول کاملاً صاف و بدون انحراف نصب شود، چون کجی در همین ابتدا باعث به‌هم‌ریختگی ادامه کار خواهد شد. در پایان، قسمت‌های اضافی پایین و بالای رول با کاتر تیز بریده می‌شود تا لبه‌ها تمیز و مرتب باشند.
- ادامه نصب و تنظیم درزها
رول‌های بعدی را به‌گونه‌ای بچسبانید که درزها به‌خوبی با هم چفت شوند. در صورت داشتن طرح، حتماً تطابق طرح‌ها در محل اتصال را رعایت کنید. برای برش قسمت‌های اضافه پایین یا بالا، از تیغ موکت‌بری تیز و خط‌کش فلزی استفاده کنید. گوشه‌ها و لبه‌های داخلی و خارجی را با دقت بیشتری نصب کنید تا ظاهری تمیز و حرفه‌ای داشته باشند.
نصب کاغذ دیواری روی چوب
- بررسی وضعیت سطح چوب: در این مرحله باید سطح چوب را به‌دقت بررسی کنید. آیا چوب خام است یا رنگ شده؟ و یا دارای لاک و جلا می‌باشد؟ هر کدام نیاز به آماده‌سازی متفاوتی دارند. ترک‌ها، ناهمواری‌ها یا برآمدگی‌های موجود روی چوب باید شناسایی و رفع شوند. اگر سطح صاف نباشد، پس از نصب، کاغذ دیواری ظاهر زیبایی نخواهد داشت و احتمال جدا شدن آن نیز بیشتر می‌شود.
- سمباده‌زنی سطح چوب: برای چسبیدن بهتر کاغذ دیواری، لازم است سطح چوبی با سنباده نرم به خوبی سنباده زده شود. این کار باعث می‌شود لایه‌های رنگ یا جلا از بین بروند و سطح زبرتر شود تا چسب کاغذ بهتر به آن بچسبد. سنباده‌زنی همچنین ناهمواری‌های جزئی را از بین می‌برد و پایه‌ی مناسبی برای مراحل بعدی فراهم می‌کند.
- تمیز کردن سطح: پس از سنباده‌زنی، باید سطح را به‌طور کامل از گرد و غبار، چربی یا ذرات باقی‌مانده پاک کنید. برای این کار می‌توانید از یک دستمال نم‌دار یا پارچه‌ی خشک و تمیز استفاده کنید. چسباندن کاغذ دیواری روی سطح آلوده، باعث کاهش چسبندگی و کاهش عمر مفید کار خواهد شد.
- زیرسازی: برای اطمینان از چسبندگی مناسب، بهتر است روی چوب، پرایمر مخصوص دیوار یا چسب رقیق‌شده‌ی کاغذ دیواری زده شود. اگر چوب بسیار جاذب است مثل MDF خام، استفاده از پرایمر یا سیلر چوب ضروری است تا از جذب زیاد چسب جلوگیری شود. این آستر به پایداری بیشتر کاغذ کمک می‌کند و مانع نفوذ بیش‌ازحد چسب به داخل چوب می‌شود.
- آماده‌سازی و برش کاغذ دیواری: حالا که سطح آماده است، باید کاغذ دیواری را به اندازه‌ی مناسب دیوار چوبی ببُرید. پیشنهاد می‌شود ۵ الی ۱۰ سانتی‌متر بیشتر از اندازه‌ی دقیق برش بزنید تا در حین نصب فضای مانور داشته باشید و بتوانید دقیق‌تر کار را تمام کنید. اگر کاغذ طرح‌دار است، تطبیق طرح‌ها در کنار هم بسیار مهم است.
- اعمال چسب و نصب کاغذ دیواری: بسته به نوع کاغذ دیواری (کاغذی، وینیل، الیافی و…) نوع چسب متفاوت است. معمولاً چسب کاغذ دیواری را با قلم‌مو یا غلتک به پشت کاغذ یا روی دیوار می‌زنند. سپس به‌آرامی و با دقت کاغذ دیواری را از بالا به پایین روی چوب نصب کنید. با کاردک مخصوص، هوا و چسب اضافی را به بیرون هدایت کنید تا حبابی باقی نماند. دقت در این مرحله، تأثیر زیادی در نتیجه‌ی نهایی دارد.
- برش نهایی و تمیزکاری: پس از نصب، قسمت‌های اضافه‌ی کاغذ دیواری را با کاتر تیز برش دهید. سپس با یک دستمال نرم و مرطوب چسب‌های اضافه را پاک کنید. اگر بخواهید گوشه‌ها یا لبه‌ها را تمیز و حرفه‌ای کار کنید، می‌توانید از غلتک کوچک یا کاردک‌های پلاستیکی برای تثبیت بهتر استفاده کنید. حالا کاغذ دیواری شما آماده است و نمایی شیک و تمیز خواهد داشت.
تفاوت‌های نصب کاغذ دیواری روی MDF نسبت به چوب معمولی
- سطح MDF صاف‌تر است اما خیلی جاذب‌تر : سطح MDF (به‌ویژه نوع خام) بسیار جاذب رطوبت است، یعنی اگر چسب کاغذ دیواری مستقیماً روی آن زده شود، سریعاً جذب شده و چسبندگی کاغذ کم می‌شود. برخلاف چوب رنگ‌شده یا لاک‌خورده که گاهی چسب به‌سختی می‌چسبد، MDF خام همه‌ی رطوبت چسب را به خود می‌کشد.
راه‌حل این موضوع این است که حتماً قبل از چسباندن، یک یا دو لایه پرایمر مخصوص چوب (مثل پرایمر پایه آب یا روغنی) روی MDF بزنید تا جذب چسب کنترل شود.
- نیازی به سنباده‌زنی شدید نیست ( اگر MDF صاف باشد): برخلاف چوب‌هایی ناهموار، MDF اغلب سطحی کاملاً صاف دارد و اگر رنگ‌نشده و تمیز باشد، فقط با یک دستمال یا سمباده‌ی خیلی نرم (برای گرفتن پرزها) آماده می‌شود. اگر MDF رنگ‌شده یا روکش‌دار (طرح چوب یا ملامینه) باشد، بهتر است کمی سنباده‌ی نرم بزنید تا چسب بهتر به سطح بخورد.
- استفاده از چسب قوی‌تر یا دو مرحله‌ای: چون MDF نسبتاً سنگین است و سطحش جذب متفاوتی دارد، استفاده از چسب قوی‌تر یا دو مرحله‌ای (مثلاً یک بار روی دیوار، یک بار روی کاغذ) معمولاً توصیه می‌شود.
- درزهای بین MDF ها باید بتونه یا درزگیری شود: اگر روی دیوار MDF کار شده و بین صفحات درز هست، باید آن‌ها با بتونه چوب یا خمیر مخصوص پر شود، چون درزها بعداً از زیر کاغذ دیواری مشخص می‌شوند یا باعث ترک خوردن خواهند شد.
جمع‌بندی
نصب کاغذ دیواری روی سطوحی مانند گچ، چوب یا MDF کاملاً ممکن و رایج است، به شرط آنکه آماده‌سازی سطح به درستی انجام شود و از چسب و روش مناسب استفاده گردد. با رعایت اصول گفته شده در این راهنما و انتخاب طرح‌های متنوع و باکیفیت، می‌توانید زیبایی و جلوه‌ای خاص به فضاهای داخلی خود ببخشید.
برای مشاوره رایگان و مشاهده طرح‌ها و نمونه‌کارهای ما، با 1499 تماس گرفته و یا به وب‌سایت ما مراجعه نمایید.